Kei te pēheatia e koe tō hauora?
Words by Mason Lawlor (he/him; Ngāti Pāhauwera, Ngāti Maru)
Tēnā tātou i tēnei taraimeta tuarua! Ahakoa ngā uauatanga o te tau, ngā pūkei mahi nunui i whakaputua e ngāi pūkenga, ka oke tonu me kore e paku ea ngā taumata tiketike o te whare wānanga, i te wā itiiti noa. Inā te whakahōhā.
Me ui te pātai—kei te pēheatia e koe tō hauora? Māmā noa iho te pīia o te hauora. I te nuinga o te wā, kāore e taea te aha mō ngā pānuitanga e rau whārangi te roa, ngā tuhinga roa e mate ai tō kimikimi kupu e paku tata atu ki te 5000, e mate ai rānei tō whakakore kupu e paku tata iho i te 1000. I te nuinga o te wā he moemoeā noa iho te whakatutukihia o ngā mahi i te wā e tika ana.
Mō tēnei, kāore i kō atu i tā Mason Durie—‘te whare tapawhā’. E whā ōna pakitara, taha whānau, wairua, hinengaro me te tinana. He pēnei i ō te whare nui i runga i tō marae, i, ina taka tētahi, ka hinga te whare katoa. Nā whai anō me manaaki ngā pakitara e whā.
Ngāwari te kī ‘me whakatā ki te tiaki i a koe anō’ engari anō mō ngā tauira, kāore i te pērā te māmā o tērā mahi ahakoa he rite tonu te pōhēhē a wai ake. Ko taku whakautu, ko Whakaarotau, taku tino hoa. Mei kore māua i piri i ngā tau tata, kua pai ake tōku hauora. He pēnei te nui o ngā mahi i te pōro hukarere. Ka tīmata iti nei ngā uauatanga, ā, ka nui haere, tae noa ki te mutunga, kua mohunga.
Nā, whakaarohia tērā hui whakahōhā take kore, ko tērā pepa, ko tērā mahi e uaua ana kia whakatutukihia. Anei tētahi whakaaro, whakarārangihia ō haepapatanga me āu mahi, āu whakapaunga kaha. Ko ngā mea e whā kei raro iho—me whakakore. Moumou wā te aro ki kaupapa kē atu mēnā kāore koe e tiaki i a koe anō. Kāore e whai take me kāore koe i te 100% i te korenga ōu e tiaki i ō pakitara. Me maumahara ake, ehara tātou i te atua roro nui, kotahi rau ngā ringaringa, he toka ōna kōiwi, he raupā te kiri katoa. He tauira noa iho!
Mōhio whānuitia ngā take ka puta ina nui rawa—ka pāngia koe e ngoikore, e mānatunatu, e māuiui, e pōuritanga rānei. Ina pērā, nui atu te ara kia hoki atu ki tō 100%. Taka te wā ka riro mā tangata kē hei whakakapi i te korenga ōu e noho pai ana. Mō te whakatā, ehara i te mea he pai mōu anake. Whakaarohia tō iwi!
Kia kaha tā tātou tiaki i a tiaki anō—whakatā, whakakorikorihia tō tinana, whāia ō kaingākau, ngā āhuatanga e māma ai ngā whakahōhā o te whare wānanga.